Havamal – oryginał w najstarszej wersji z XIII wieku. Na jednej z pierwszych stron można u góry nawet łatwo odczytać nordyckie słowo „Saga”. Dla mnie jest to również bardzo ciekawe, bo wygląda na to, że cała księga jest napisana po islandzku, podczas gdy w kontynentalnej Europie, również w Polsce, wszyscy pisali wtedy po łacinie. Dopiero wynalezienie druku upowszechniło języki narodowe w piśmie. Ale widocznie w Islandii, oddalonej od Europy nie było takiego zwyczaju i pewnie nie istniało też międzynarodowe środowisko uczonych, którzy potrzebowali wspólnego języka.
Każde społeczeństwo ma swój zbiór mądrości, które odzwierciedlają kulturę i obyczaje ludu. W przypadku Wikingów rozsławionych przez współczesną popkulturę są one bardzo ciekawe i prawdziwie soczyste, ponieważ wyrażają zdecydowane i męskie poglądy, zamiast babcinych pierdół. Wybrałem tutaj te, które najbardziej mi się podobają i większość pochodzi ze staronordyckiego poematu Hávamál, którego najstarszą wersję odnaleziono w XIII wiecznej islandzkiej księdze nazwanej w średniowieczu Codex Regius. Księga uznawana jest za tak cenną, że kiedy przewożono ją z Islandii do Danii na badania, nie zezwolono na jej podróż samolotem, tylko wysłano z nią statek z wojskową eskortą. Sama księga zawiera zbiór poematów nordyckich poetów – skaldów (nordyckie skjald), którzy przekazywali ustnie i pisemnie wiedzę o dokonaniach wojowników i królów. Profesja ta cieszyła się dużym poważaniem wśród wikingów, ponieważ skaldowie rozsławiali ich podboje, zapewniając wodzom popularność, strach wrogów i zainteresowanie rekrutów dołączających do bandy rozsławionego wikinga, opiewanego jako groźnego dla przeciwników a hojnego w łupach dla swoich ludzi. Większość poezji skaldów była wierszowana, tak żeby łatwo było ją zapamiętać i powtarzać. Przysłowia zawarte w Hávamál są przez współczesnych nordyckich neopogan uważane za wskazówki moralne, kodeks wikinga i każdego teraźniejszego wyznawcy Odyna i Thora. Jest w nich coś błyskotliwego, a jednocześnie prawdziwego i aktualnego nawet 1000 lat później, to dlatego wydają się tak interesujące. A oto moje ulubione:
Odcięta głowa już nie spiskuje
Siłuj się ze świnią, a sam będziesz śmierdział
Zdrada sypia z chciwością
Nie ma lepszego bagażu nad zdrowy rozsądek
Ten kto widzi swoich przyjaciół pieczonych na rożnie, wyzna wszystko
Nie wstawaj nigdy w nocy, chyba że szpiegujesz
Głupiec nie śpi w nocy, myśląc o swoich problemach. Gdy przychodzi dzień, on jest niewyspany, a problemy dalej są.
Kulawy pobiegnie, jeśli będzie musiał
Mężczyzna który kroczy swoją drogą, idzie sam
Drzemiący wilk nie zje szynki
Być bez srebra, to lepiej niż być bez honoru