Cywilizacja dotarła wszędzie i nie ma już wielu nomadów na świecie. W górach Mongolii zostało 40 ostatnich rodzin wypasających renifery i żyjących jak przed tysiącami lat – ale i oni wkrótce znikną.
Plemię Tsaatan żyjące w ajmaku (województwie) chubsugulskim to ostatnie z plemion nomadów żyjących na świecie. Od tysięcy lat wypasają swoje renifery na subarktycznym obszarze Mongolii, przenosząc się z miejsca na miejsce wielokrotnie w ciągu roku. Renifery dostarczają im mięso, ser, mleko, skóry, futra, nawozu do rozpałki z suszonych odchodów i rogów. Ostatnie 40 rodzin zmniejsza się coraz bardziej, bo młodzi nie chcą już żyć jak ich ojcowie i emigrują na południe – do nielicznych miast. Te zdjęcia wykonane przez belgijskiego fotoreportera Pascala Mannaertsa są zapisem ich kończącej się epoki.
Wypasane renifery żyją we wspólnocie z ludźmi i traktują swoich właścicieli z ufnością
Dziewczynka śpi na grzbiecie renifera
Tuwszinbajar i Ułżisajhan – siostry
Plemię żyje w jurtach – namiotach opartych na gałęziach brzozy
Gotowanie mleka renifera w jurcie, aby przyrządzić z niego ser. To jeden z głównych składników diety nomadów. Większość azjatów cierpi na nietolerancję laktozy i nie może pić mleka. Wyjątkiem są jedynie plemiona nomadów, w których metodą naturalnej selekcji żyją ci, którzy mogą jeść produkty mleczne. Dla nas, ludzi z Zachodu, taki ser byłby jednak niestrawny, a nawet niebezpieczny. To mleko zawiera ogromną ilość bakterii i pasożytów, których nie przyjęłyby nasze delikatne żołądki. Tylko ci, którzy posiadają genetyczną odporność, bo nabyli ją przez tysiące lat nomadycznego życia mogą bezpiecznie jeść te produkty. Dlatego gdybyście byli kiedyś w Mongolii – nie przyjmujcie mleka od nieznajomych nomadów 🙂
Rodzina z reniferami
Renifery trzeba wyprowadzić na pastwiska, co zajmuje cały dzień. Oczywiście, można na nich jeździć, bo to silne zwierzęta.
Samojebka – telefony komórkowe są wszędzie.
Dziewczynka właśnie nauczyła się, że renifer może ugryźć.
Pod wieczór renifery się doi – tylko trzeba je najpierw dogonić.
Herbata z mlekiem to tradycyjny napój w górskich rejonach Azji.
Mongolscy kowboje
Czas na papieroska – we wschodniej Azji dużo się pali.
To jedno z ostatnich pokoleń, które tak żyje. Niedługo ich już nie będzie, a bezkresne stepy pozostaną puste. Trudno się jednak im dziwić – to życie nie jest łatwe, a młodzi chcą żyć lepiej, tak jak ich rówieśnicy z Ułan Bator – szybko rozwijającej się stolicy Mongolii. Świat poganiaczy reniferów odejdzie do historii i pozostanie już tylko legendą.
Catani mieszkają w czumach a nie jurtach. W jurtach mieszkają Mongołowie.
Co to jest samojebka, bo brzmi dość zabawnie 😀 Poprawna nazwa to Samojedka, Samojedzi.